Untitled

3.
- tồn tại xh là toàn bộ sinh hoạt vật chất và những điều kiện sinh hoạt vật chất của xã hội
- các yếu tố của tồn tại xh:
+ phương thức sản xuất vật chất : lực lượng sx và quan hệ sx
+ điều kiện tự nhiên và hoàn cảnh địa lý
+ dân số và mật độ dân số ...
trong đó phương thức sản xuất vật chất là yếu tố cơ bản nhất của tồn tại xh
- ý thức xh là phương diện sinh hoạt tinh thần của đời sống xh, bao gồm các quan điểm, tư tưởng, tình cảm, tâm trạng, truyền thống ... của cộng đồng xh. ý thức xh đc thể hiện thông qua ý thức cá nhân
- kết cấu của ý thức xh:
+ căn cứ vào lĩnh vực phản ánh : chính trị, pháp quyền. đạo đức, tôn giáo, nghệ thuật, khoa học, triết học
+ căn cứ vào trình độ phản ánh: ytxh thông thường, ytxh lí luận
+ căn cứ vào tính tự giác, tự phát của quá trình phản ánh: hệ tư tưởng, tâm lí xã hội
- tính vượt trước của ytxh so với tồn tại xh:
+ trong những điều kiện nhất định, nhiều tư tưởng của con ng có thể vượt trc sự pt và tồn tại xh, có thể dự đoán tương lai, đóng vai trò tổ chức và chỉ đạo hoạt động thực tiễn. đó là những tư tưởng khoa học tiên tiến, những dự đoán, giả thuyết khoa học ...
ví dụ: sự pt mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật giúp con ng chinh phục không gian, tiên đoán những sự việc xảy ra trong tương lai như thời tiết, hiện tượng thiên nhiên... từ đó con ng có thể tránh đc những mất mát không đáng có
+ sự vượt trc của ytxh chỉ có tác dụng khi nó phản ánh đúng những mối liên hệ bản chất, tất yếu, khách quan của tồn tại xh
ví dụ: chủ nghĩa mác ra đời những năm 40 của tk 19 dựa trên cơ sở phân tích hiện tồn xã hội tư bản ( mâu thuẫn giữa llsx và qhsx, giữa giai cấp cn và tư bản) đã đưa ra dự đoán cách mạng vô sản sẽ xảy ra và thắng lợi. vào tk 20 những dự đoán đã trở thành hiện thực
+ ytxh có thể vượt trc là do ytxh có tính độc lập tương đối, có khả nămg phát huy tính sáng tạo trong quá trình phản ánh tồn tại xh
ví dụ: chủ nghĩa Mác đã dự đoán được khoa học trở thành llsx trực tiếp của xh
- ý nghĩa:
+ trong hoạt động thực tiễn, đòi hỏi phát huy nhân tố con ng, phát huy tính năng động sáng tạo tích cực của ytxh
+ trong sự nghiệp đổi mới phát triển đát nc, đảng cộng sản vn luôn chủ trương lấy phát huy nguồn lực con ng làm yếu tố cơ bản cho sự pt bền vững, đồng thời khơi dậy lòng yêu nc, ý chí quật cường, sáng tạo của ng dân
+ sự vượt trc của ytxh đòi hỏi khắc phục các quan điểm bảo thủ, trì trệ, thái độ thụ động, thiếu sáng tạo trong cs